نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری دانشگاه مذاهب اسلامی
2 استاد گروه تاریخ، دانشگاه ازاد اسلامی، واحد تهران مرکزی
چکیده
تازه های تحقیق
تشیـع با مهاجرت مهاجران وارد ایـران شد و بازخورد حضـور آنها در قالب فعالیت‌هایی همچون حکومت، جنبش، قیام و دعوت منعکس گردید. این پدیده اجتماعی اصلی‌ترین و مهم‌ترین عامل گسترش جریان تشیـع در سرزمین‌های شرقی به شمار می‌آید که بستر اصلی همه تحولات بعدی در این منطقه را فراهم کرد. تعامل بین بومیان قم و قوم مهاجر (اشعریان) با میزان توفیق و قدرت‌یابی دولت - شهر جدید دارای ارتباط معناداری است که پذیرش بومیان و همراهی و گرایش به آنها از مرحله سکونت تا قدرت‌یابی را در پی داشته است.
سازمایه‌های فرهنگی و اجتماعی مردم قم (شامل مهاجران و بومیان) بعد از مواجهه با یکدیگر، ظهور هویت جدیدی را موجب گردید که جامعه را تحت تأثیر خود قرار داده، هویت جدیدی را در قالب «دولت - شهر» ایجاد کرد. آنها در زندگی اجتماعی خود با الهام‌گیری از بومیان و توسعه الگوی زندگی آنان با مشارکت در مناسبات اجتماعی - اقتصادی و نظم‌بخشی به امور معیشتی (شامل حفر قنوات، احیای روستاها و احداث کاریز، کشاورزی، ...) جایگاه مناسبی برای خود کسب کردند.
«دولت - شهر» تجربه بدیعی بود که اشعریان بعد از حضور در محیط میزبان (بر اثر تأثیر و تأثیر ناشی از این ارتباط) به آن دست یافتند. آنها این الگو را در کوفه و یمن تجربه نکرده بودند و بعد از پیوند با جامعه جدید و در شرایط ایجاد شده نو، آن را بنیان نهادند و مدیریت کردند. مرحله اولیه انتقال مهاجران اشعری که مقبول پذیرش و احترام بومیان قرار گرفت و منجر به سکونت آنها در منطقه شد تا زمان دستیابی به قدرت توسط آنها، مرحله مواجهه و کنش مثبت متقابل دو طرف و در بستر نظریه «کوره ذوب» بود که بر اثر تلفیق و تعامل فرهنگ و استفاده از ظرفیت‌های موجود (میزبان و مهمان) صورت پذیرفت.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)